RCFA) Root Cause Failure Analysis) ، تحلیل ریشه ای خرابی ها
دلایل مختلفی وجود دارد که سازمان ها منابع با ارزش خود را صرف آموزش کارکنان مینمایند تا شاید با استفاده از RCFA شاهد پیشرفت سازمان با مدیریت بهتر منابع ، کاهش هزینه ها ، حذف خرابی های مزمن ، کاهش و یا کنترل آسیب های زیست محیطی و یا انسانی باشند. در ادامه شش دلیل عمده و یا تفکر غلط که باعث شکست RCFA در مراحل آغارین میگردد عنوان خواهد شد.
1- RCFA به عنوان یک ابزار در نظر گرفته میشود درحالی که RCFA یک فرآیند می باشد.
ابزارهای RCFA مختلفی وجود دارد . اما عموم بهترین RCFA عملیاتی شده از مراحل مختلفی تشکیل شده اند که حاکی از فرایندی بودن RCFA میباشد . فرآیند RCFA با ایجاد یک رخداد ( همانند خرابی تجهیز) شروع شده و تنها زمانی به پایان میرسد که اقدامات اصلاحی مربوطه جاری و اثربخشی آنها تائید شده باشد .
2- یک ابزار (یک روش RCFA)پاسخگوی تمامی مشکلات خواهد بود.
بیش از یکصد روش RCFA متفاوت و مستند شده وجود دارد که میتوان آنها را در شش گروه عمده دسته بندی نمود ولی تمامی آنها از توانمندی یکسانی جهت حل مشکلات برخوردار نیستند. هر مشکل مشخصات ویژه و منحصر بفرد خود را دارد لذا برای تحلیل و حل آن نیازمند ابزار خاص خود میباشد. بنابراین وقت خود را صرف یادگیری تکنیک ها و روش های مختلف RCFA نمائید تا بتوانید از موثرترین آنها متناسب با موضوع مشکل استفاده نمایید.
3-آنالیز شکست (خرابی) ناکافی و اطلاعات نادرست
آنالیز شکست (خرابی) ، آنالیز علل ریشه ای نمیباشد. بعنوان نمونه آنالیز خرابی بیرینگ به شما خواهد گفت که بیرینگ به علت axial overload خراب شده است ولی به شما دلیل وجود axial overload را نخواهد گفت. علت ریشه ای را باید با طرح سئوالاتی نظیر (چرا) و (چه) و در لایه های پائین تری جستجو نمود. بنابراین هنگامی که مد خرابی بیرینگ axial overload میباشد باید دلایل ریشه ای آن را در سطوحی همانند اشکال در روانکاری جستجو نمود.
در برخی حالت ها که اطلاعاتی ناقص در اختیار باشد با توجه شدت حادثه ( میزان خرابی و پیامد های آن ) شما باید تمامی دلایل ریشه ای محتمل را در نظر گرفته و اقدامات اصلاحی لازم را طراحی نمائید.
4- توصیه های متعدد و بیش از حد
داشتن تعداد زیادی توصیه های اقدام اصلاحی خود یک مشکل جدید هست. تعداد زیاد توصیه های مبهم مساوی با عدم پذیرش آنها خواهد بود. و این موضوع دال بر رعایت نکردن مراحل RCFA ، عدم انتخاب روش صحیح RCFA و یا اجرای غلط یک روش صحیح RCFA درهنگام تحلیل مینماید.
از طرف دیگر نیز چنانچه شما در یک تحلیل به علل ریشه ای واقعی دست یافتید ولی اقدامات اصلاحی (حتی تعداد محدود و ضروری) را بصورت ضعیفی طراحی نمودید این موضوع باعث هدر رفتن منابع ، طولانی شدن اجرا و در نهایت شکست خواهد شد. لذا بخشی ار فرآیند RCFA شناخت بهترین روش ها و ضروری ترین اقدامات میباشد.
پس از اجرای RCFA ممکن است شما لیست بلندی از اقدامات اصلاحی را بدست آورید ولی لازم است ضروی ترین اقدامات لیست را انتخاب نمائید که این نیز خود بخش مهمی از فرآیند RCFA میباشد.
5-اجرای ضعیف
هدف انجام RCFA تهیه یک گزارش خوب از بررسی خرابی نمیباشد. چگونه میشود منابع یک شرکت را صرف تحلیل و بررسی یک خرابی نمود ولی خروجی ملموسی دریافت ننمود. شاید جواب این سئوال را بتوان در انجام متعدد RCFA ،توصیه های زیاد و در نهایت هیچگونه اقدامی جهت اجرا و یا پیگیری مشخص پیدا نمود. بعبارتی ساده تر ظزفیت اجرایی شرکت را با تعداد زیادی اقدام اصلاحی بجای اقدامات ضروری مورد نیاز اشغال نموده ایم. همچنین یک فرآیند RCFA صحیح باید مراحلی جهت شناسایی موثرترین اقدامات اصلاحی، امکان سنجی انجام آنها ،اولویت بندی ، تعیین و برآورد و اختصاص منابع مورد نیاز داشته باشد.
6- تعدد RCFA ها
هنگامی که در مراحل آغازین بکارگیری RCFA در شرکت میباشم ، بکار گیری این تکنیک در حل هر نوع مشکلی ، بکار گیری ناصحیح منابع بوده و خروجی آن تعداد بیشماری اقدام اصلاحی انجام نشده و یا منتظر انجام میباشد. و این موضوع میتواند سبب بدگمانی افراد نسبت به عملکرد این تکنیک نوپا گردد.
منبع: 2011 Life Cycle Engineering